Αποδείξεις της Αναστάσεως, του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου,

Φυσικές και ιστορικές αποδείξεις

της Αναστάσεως

του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης

π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε

στὸν ἱ. ν. Ἁγ. Τριάδος Πτολεμαΐδος τὴν 22-4-1984 τὸ μεσημέρι μὲ ἄλλο τίτλο.

ΚΑΙ ΠΑΛΙ, ἀγαπητοί μου, γιὰ μία ἀκόμη φορά, ἴσως τελευταία φορὰ γιὰ μᾶς τοὺς γέροντες, μᾶς ἀξιώνει ὁ Κύριος νὰ ἑορτάσουμε καὶ νὰ πανηγυρίσουμε τὴν λαμπρὰν ἡμέραν τῆς Ἀναστάσεως.

Ἡ Ἀνάστασις εἶνε τρανὴ ἀπόδειξις ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν εἶνε ἁπλῶς ἕνας ἄνθρωπος· εἶνε ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος κατέβηκε ἐν σαρκὶ στὰ σκοτεινὰ βασίλεια τοῦ ᾅδου, συνέτριψε «μοχλοὺς αἰωνίους», ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία (καταβ. Πάσχ. στ΄ ᾠδ.), καὶ νίκησε κατὰ κράτος τὸν μεγαλύτερο ἐχθρὸ τῆς ἀνθρωπότητος, τὸν θάνατο ποὺ τρομοκρατεῖ ὅλους. Ὁ Χριστὸς εἶνε ὁ νικητὴς και θριαμβευτής. Ἡ ἀνάστασί του εἶνε ὁ βράχος ὁ ἄσειστος, ἐπάνω στὸν ὁποῖο συντρίβονται σὲ ἀφροὺς ὅλα τὰ λυσσαλέα κύματα τῆς ἀπιστίας τῶν παλαιοτέρων καὶ νεωτέρων ἐχθρῶν του.

Ἔχετε ἀποδείξεις γιὰ τὴν ἀνάστασι τοῦ Χριστοῦ; μᾶς ἐρωτοῦν οἱ ἄπιστοι. Κ᾽ ἐμεῖς ἀπαντοῦμε· κανένα ἄλλο γεγονὸς τῆς παγκοσμίου ἱστορίας δὲν ἔχει τόσες ἀποδείξεις ὅσες αὐτό. Μυριάδες οἱ ἀποδείξεις. Ὅσο μπορεῖ κανεὶς νὰ μετρήσῃ τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου, ἄλλο τόσο μπορεῖ νὰ μετρήσῃ καὶ τὶς ἀποδείξεις ποὺ σὰν ἀκτῖνες ἐκπέμπει ὁ πνευματικὸς ἥλιος τῆς ἀνθρωπότητος, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Δὲν θὰ φέρω τώρα ἀποδείξεις ἀπὸ τὴν Παλαιὰ καὶ τὴν Καινὴ Διαθήκη γιὰ τὴν ἀνάστασι τοῦ Κυρίου. Θὰ πῶ μόνο λίγα λόγια γιὰ ἕνα ἄλλο εἶδος ἀποδείξεων ποὺ ὑπάρχουν. Καὶ οἱ ἄλλες αὐτὲς ἀποδείξεις εἶνε εἰκόνες καὶ παραδείγματα τῆς Ἀναστάσεως ποὺ εἶνε ἐγκατεσπαρμένα σὲ ὅλο τὸν φυσικὸ κόσμο.

Θέλετε παραδείγματα τῆς Ἀναστάσεως; Πάρτε στὰ χέρια σας ἕνα σπόρο. Ὑπάρχουν σπόροι τόσο μικροὶ ὅσο τὸ κεφαλάκι τῆς καρφίτσας, κι ὅμως μέσα ἐκεῖ εἶνε κλεισμένη μιὰ ζωὴ ἀτελείωτη, μία τεραστία δύναμις. Ὑπὸ ὡρισμένες συνθῆκες ὁ σπόρος αὐτὸς γίνεται ἕνα εὔοσμο καὶ πολύχρωμο λουλούδι ἢ ἕνας ὡραῖος στάχυς ἢ ἕνα πελώριο δέντρο ἢ καὶ δάσος ὁλόκληρο. Ἀπορῶ, ὅπως πολλὲς φορὲς τὸ λέω, πῶς ὑπάρχουν ἄπιστοι. Φτάνει καὶ ἕνας σπόρος ν᾽ ἀποδείξῃ ὅτι ὑπάρχει Θεός. Ἐὰν ἕνας σπόρος ἔχῃ τέτοια δύναμι, πῶς δὲν εἶχε δύναμι ὁ δημιουργὸς τοῦ σπόρου ν᾽ ἀναστήσῃ τὸν ἑαυτό του ὅταν ἔλαβε σάρκα; Λένε ὅτι στὶς πυραμίδες τοῦ Χέοπος, στὸ Δέλτα τοῦ Νείλου, ἔγιναν ἀνασκαφὲς καὶ μέσα στοὺς τάφους βρέθηκε ἕνα δοχεῖο ποὺ περιεῖχε σιτάρι, θαμμένο ἐκεῖ τρεῖς χιλιάδες χρόνια. Ἀμφέβαλλαν ἂν ὁ σπόρος αὐτὸς μετὰ ἀπὸ τόσα χρόνια ἔχῃ ἀκόμα ζωή. Τὸν ἔσπειραν λοιπὸν καὶ φύτρωσε! «Τίς Θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν; σὺ εἶ ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν θαυμάσια (μόνος)»(Ψαλμ.76,14-15).

Θέλετε ἄλλο παράδειγμα τῆς Ἀναστάσεως; Εἶνε χειμώνας καὶ ἡ γῆ σκεπάζεται μὲ ἄσπρο σεντόνι. Ὅπως σκεπάζουν τὸ νεκρὸ μὲ σάβανο, ἔτσι καὶ ἡ φύσις, ὅπως λέει ὁ ποιητής, σαβανώνεται μὲ τὸ χιόνι, κι ὅλα εἶνε νεκρά. Ἀλλὰ σὲ λίγο ἔρχεται ἡ ἄνοιξι. Ἡ νεκρὴ ἐκείνη φύσι ἀνασταίνεται, ἡ γῆ σκεπάζεται τώρα ἀπὸ τάπητα κεντημένο μὲ μυριάδες ἄνθη, ποὺ μυρίζουν καὶ σκορποῦν τὸ ἄρωμά τους, καὶ πουλιὰ κι ἀηδόνια ἔρχονται ἀπὸ μακριὰ καὶ κελαηδοῦν. Καὶ ἡ ἄνοιξι, μὲ μύρια στόματα, δὲν λέει τίποτε ἄλλο παρὰ «Χριστὸς ἀνέστη»!

Ο ποιητής των όντων, του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου,

Κυριακή του Πάσχα - Ο ποιητής των όντων

του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης

π. Αυγουστίνου Καντιώτου

«Πάντα δι᾽ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν»(Ἰω. 1,3)

Απομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ποὺ ἔγινε

στὸν ἱ. ν. Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν 14-4-1985 στὴν θ. λειτ. μὲ ἄλλο τίτλο.

ΔΙΣΤΑΖΩ, ἀγαπητοί μου, νὰ μιλήσω τώρα στὴν θεία λειτουργία τοῦ Πάσχα. Διστάζω, πρῶτον διότι ἡ ὥρα εἶνε περασμένη καὶ ὅλοι κουρασμένοι, δεύτερον διότι ἀπόψε ἀκούγεται ὁ βασιλεὺς τῶν ἱεροκηρύκων ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος σὲ μία θαυμάσια ὁμιλίατου, καὶ τρίτον διότι τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο εἶνε φιλοσοφικό, ὀντολογικό, μεταφυσικό, θεολογικό, καὶ ὁμολογῶ ὅτι εἶνε δύσκολο κανεὶς σὲ λίγα λεπτὰ νὰ τὸ ἑρμηνεύσῃ. Ἐπιτρέψτε μου ἐν τούτοις νὰ πῶ λίγες λέξεις.

Ὁ Ναπολέων εἶχε πεῖ· Δύο κανόνια ὑπάρχουν στὸν κόσμο· τὸ ἕνα εἶνε τὸ δικό μου, μὲ τὸ ὁποῖο κυριάρχησα στὴν Εὐρώπη. Θὰ ἔρθῃ ὅμως ἡ ὥρα ποὺ τὸ δικό μου κανόνι θὰ σιγήσῃ, ἐνῷ τὸ ἄλλο κανόνι πάντοτε θὰ θριαμβεύῃ· καὶ τὸ κανόνι αὐτὸ εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο. Αὐτὰ εἶπε εὔστοχα ὁ Ναπολέων. Καὶ κάποιος θεολόγος συμπληρώνοντας εἶπε, ὅτι τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο εἶνε ἕνα εἶδος τοπομαχικοῦ, κανόνι δηλαδὴ μεγάλης ἰσχύος, ποὺ μὲ τὰ βλήματά του κονιορτοποιεῖ τὰ ὀχυρώματα τῶν ἀντιπάλων, καταλύει τὴν πλάνη ποὺ ἐπικρατεῖ στὸν ἐγκέφαλο πολλῶν γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δίνει ἀπάντησιστὸ ἐρώτημα τῶν αἰώνων τί εἶνε ὁ Χριστός;

Τί εἶνε λοιπὸν ὁ Χριστός; Χίλιες - δυὸ γνῶμες ἀκούγονται. Ὁ ἕνας λέει εἶνε φιλόσοφος, ὁ ἄλλος λέει κοινωνιολόγος, ὁ ἄλλος λέει ἐπαναστάτης, ὁ ἄλλος λέει ποιητής, καὶ ἄλλοι διάφορα ἄλλα. Τὴ σωστὴ ἀπάντησι δίνει τὸ εὐαγγέλιο αὐτὸ καὶ λέει· ὁ Χριστὸς εἶνε Θεός(Ἰω.1,1). Τὸ πιστεύεις; εἶσαι Χριστιανός· δὲν τὸ πιστεύεις; δὲν εἶσαι, ἀνήκεις ἴσως σὲ μία θεωρία φιλοσοφικὴ ἢ ἄλλη ἀλλὰ Χριστιανὸς δὲν εἶσαι.

Θεὸς λοιπὸν εἶνε ὁ Χριστός, ὄχι ἁπλὸς ἄνθρωπος μόνο· εἶνε ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, ὁ ἐσταυρωμένος καὶ Θεός. Γι᾽ αὐτὸν ἀκοῦμε ἐδῶ, ὅτι δὲν ὑπῆρξε χρόνος ποὺ νὰ μὴν ὑπάρχῃ ὁ Υἱὸς και Λόγος τοῦ Θεοῦ. Ὑπῆρχε ἐποχὴ ποὺ δὲν ὑπῆρχε ὁ ἄνθρωπος ―αὐτὸ καὶ ἡ ἐπιστήμη τὸ παραδέχεται―, ἀλλὰ δὲν ὑπῆρχε ἐποχὴ ποὺ νὰ μὴν ὑπάρχῃ ὁ Χριστός, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Τριαδικῆς μιᾶς Θεότητος. Ἁγία Τριάς, Πατὴρ Υἱὸς καὶ ἅγιο Πνεῦμα· ἅμα Πατήρ, ἅμα Υἱός, ἅμα ἅγιο Πνεῦμα. Τρεῖς ἥλιοι σὲ ἕναν ἥλιο, τρισήλιος Θεότης. Παναγία Τριάς, ἐλέησον τὸν κόσμον σου.

Ἐν συνεχείᾳ τὸ εὐαγγέλιο λέει, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς ἁγίας Τριάδος, εἶνε ἐκεῖνος διὰ τοῦ ὁποίου ἔγιναν τὰ πάντα, ὅλα τὰ ὄντα, ὅλα ὅσα βλέπουμε καὶ δὲ βλέπουμε.«Πάντα», λέει,«δι᾽ αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν»(ἔ.ἀ.1,3). Αὐτὸ πρέπει νὰ τὸ ἀναλύσουμε.

Ὁ θεόπνευστος λόγος ἀναφέρεται ἐδῶ στὴν ὀντολογία τοῦ κόσμου, στὴ δημιουργία δηλαδὴ τῶν ὄντων. Ἕνα ἀπὸ τὰ δέκα μεγαλύτερα πνεύματα τῆς ἀνθρωπότητος, ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος ―τοῦ ὁποίου τὸ ὄνομα φέρω ἀναξίως―,λέει, ὅτι τὰ ὁρατὰ ὄντα, τὰ ἐξεταζόμενα εἴτε μὲ τὸ τηλεσκόπιο εἴτε μὲ τὸ μικροσκόπιο, ὑπάγονται στὶς ἑξῆςτέσσερις κατηγορίες.

Πάσχα: Πηγή χάριτος; του Αρχ. Κύριλλου Κωστόπουλου,

Πάσχα: Παρένθεση αμηχανίας ή πηγή χάριτος;

του Αρχ. Κύριλλου Κωστόπουλου

Ιεροκήρυκα Ι. Μ. Πατρών

Δρς Θεολογίας

Από την εφημερίδα «Πελοπόννησος» της Πάτρας, 24/4/2011

Ο Ορθόδοξος κλήρος και λαός πανηγυρίζει αυτές τις ημέρες το ιστορικό γεγονός της Αναστάσεως του Θεανθρώπου Κυρίου. Γιορτάζει το «Πάσχα», το πέρασμα από την παροδικότητα στην αιωνιότητα, από το σκοτάδι στο φως, από τον θάνατο στην ζωή.

Όπως ακριβώς η πηγή της αγάπης, ο Θεός Πατήρ, «δια του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός» έκτισε και δημιούργησε τα πάντα, με όμοιο τρόπο και «δια του Αναστημένου Υιού και Λόγου» ανακαινίζει και αφθαρτοποιεί τα πάντα.

Ο Μ. Βασίλειος λέγει χαρακτηριστικά: «Ότι την πληροφορίαν εχόντων περί της εκ νεκρών αναστάσεως αλλότριον  το λυπείσθαι επί τοις κεκοιμημένοις» (PG 31, 805A-B). O δε Άγιος Επιφάνειος, Επίσκοπος Κωνσταντίας, αναφωνεί: «Νυν το πένθος των νεκρών πεφυγάδευται και το φέγγος της Αναστάσεως ελήλυθεν... ο βουλήσει παθών Κύριος ανέστη εκ των νεκρών, καταπατήσας τον θάνατον» (ΒΕΠΕΣ 77, 186 και 187).

Σε ένα πολιτισμό, όπως είναι ο σημερινός, όπου τα υπαρξιακά και τα πνευματικά ερωτήματα και προβλήματα απωθούνται ηθελημένα, όπου το βαθύτερο νόημα του θανάτου και της ζωής επιδιώκεται από παντού να λησμονηθεί, επειδή ταράζει τον άνθρωπο της καταναλωτικής κοινωνίας και ευζωίας, η εορτή της Αναστάσεως του Θεανθρώπου  Κυρίου είναι το λιγότερο – ας μας επιτραπεί να το πούμε – μια παρένθεση αμηχανίας.

Και πώς να μην νοιώθει αμήχανα ο αλλοτριωμένος άνθρωπος της εφήμερης πληροφορίας, του πολιτιστικού εκβαρβαρισμού και του άκρατου αμοραλισμού;

Υπάρχει πρόβλημα για το μέλλον της χώρας μας, αλλά και γενικότερα για το μέλλον της Ευρώπης, ισχυρίζονται οι οικονομολόγοι και οι κοινωνιολόγοι. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι ανάγκη να βοηθήσουμε, συντεταγμένα και με σοβαρότητα, για να εξέλθουμε από την κρίση, η οποία είναι βαθειά και με «γεωπολιτική» διάσταση.

Ο Αναστάσιμος Κανόνας του Πάσχα, του Βασιλείου Σκιαδά

Ο Αναστάσιμος Κανόνας του Πάσχα

του Βασιλείου Σκιαδά

Θεολόγου

Από το περιοδικό «Σύνδεσμος», τεύχος 458 Απρίλιος 2011

Ο ωραιότατος αναστάσιμος Κανόνας του Πάσχα «Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί...», συγκινεί βαθύτατα, όσους γνωρίζουν πώς η τελετή της Αναστάσεως του Κυρίου δεν τελειώνει με την ανάγνωση του αναστάσιμου ι. Ευαγγελίου στον περίβολο του Ναού. Συνεχίζει να συγκινεί, να θέλγει και να ικανοποιεί βαθύτατα, όσους δεν τρέπονται σε ... άτακτη φυγή με το άκουσμα του "Χριστός Ανέστη"».

Αναστάσεως ημέρα

Ποιητής του κανόνα αυτού είναι ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, πού έζησε από το 660 ως το 750 μ.Χ. και μόνασε στην Ί. Μονή Αγίου Σάββα, κοντά στην Ιερουσαλήμ. Ο εμπνευσμένος υμνογράφος και πατέρας της Εκκλησίας με τον κανόνα του αυτό επιδιώκει να μας μεταδώσει με άφταστο λυρισμό τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας σχετικά με την ένδοξη Ανάσταση του Κυρίου. Ο Κανόνας αποτελείται από οκτώ «Ωδές», χωρίς να σχηματίζουν ακροστιχίδα τα αρχικά γράμματα των ειρμών και των τροπαρίων.

Περιληπτικά δα λέγαμε πώς στον ειρμό της Α' Ωδής «Αναστάσεως ήμερα» βρίσκουμε στοιχεία από σχετικό ύμνο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, σύμφωνα με τον όποιο ο αναστημένος Χριστός μας οδήγησε από το θάνατο της αμαρτίας, στην αληθινή ζωή και μας μετέφερε από τη γη στον ουρανό.

Στην Β' Ωδή. πού σημειώνεται ως Γ', καλούμαστε να πιούμε από το «καινόν ύδωρ», πού ανάβλυσε από τον Πανάγιο τάφο του Κυρίου, καθώς ανάβλυσε άλλοτε από το βράχο Χωρήβ υστέρα από την προσευχή του Μωϋσή. Ο ί. υμνογράφος, λουσμένος ο ίδιος από το άρρητο φως της Αναστάσεως, μας προτρέπει να ζήσουμε κι εμείς μέσα στην αναστάσιμη φωτοχυσία.

Στη Δ' Ωδή, ο ί. υμνογράφος προσκαλεί τους Προφήτες να συνεορτάσουν μαζί με την Εκκλησία την ένδοξη ανάσταση του Κυρίου.

Στην Ε' Ωδή, μας καλεί να βιώσουμε την Ανάσταση, για να προϋπαντήσουμε το Δεσπότη Χριστό ως «Πασι ζωήν ανατέλλοντα».

Με την ΣΤ' Ωδή, μας μεταδίδει τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας μας για την τριήμερη ταφή του Κυρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας ή Θεότητα - χωρίς να αποχωριστεί από το τίμιο Σώμα - κατήλθεν εν τοις κατωτάτοις της γης, για να συντρίψει τους αιωνίους μοχλούς και ν' αναστήσει, το κατ' εικόνα του ανθρώπου πού είχε αλλοιωθεί από την αμαρτία.

Στη Ζ' Ωδή, συμπλέκει την Παλαιά με την Καινή Διαθήκη για το Πάσχα.

Με την Η' Ωδή, μας καλεί να συμμετάσχουμε στο Άγιο Πάσχα κυρίως με την συμμετοχή μας στο μέγα Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Τέλος, με την Θ' Ωδή, καλεί τη νέα Ιερουσαλήμ - την Εκκλησία - να συνεορτάσει μαζί με την Υπεραγία Θεοτόκο τη Θεία έγερση.

Η αγία μας Εκκλησία με το θαυμασιότατο αυτό αναστάσιμο Κανόνα του αγίου Ιωάννου του Δαμάσκηνου κι όλο το λατρευτικό της πλούτο, μας βοηθεί να αισθανόμαστε καθ' όλη την αναστάσιμη περίοδο — ουράνια βιώματα και να συνειδητοποιούμε ουσιαστικά την ένδοξη Ανάσταση του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού.

Η πρώτη και δεύτερη Ανάσταση, του Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου,

Η πρώτη και δεύτερη Ανάσταση

του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου

και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου

(Η Πασχαλινή Εγκύκλιος, 2011)

Η Ανάσταση τού Χριστού, πού εορτάζουμε πανηγυρικά, ύστερα από πολυήμερη νηστεία, μετάνοια καί προσευχή, είναι τό κεντρικό μυστήριο τής πίστεως καί τής εν Χριστώ ζωής μας. Χωρίς τήν Ανάσταση τού Χριστού θά βρισκόμασταν κάτω από τό κράτος τού θανάτου, τής αμαρτίας καί τού διαβόλου καί δέν θά υπήρχε καμμιά διέξοδος ζωής. Γι’ αυτό καί ο Απόστολος Παύλος διακηρύττει: «ει δέ Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία η πίστις υμών έτι εστέ εν ταίς αμαρτίαις υμών» (Α' Κορ. ιε', 17). Ο Χριστός μέ τήν Ανάστασή Του έδωσε τήν Χάρη καί σέ μάς νά αναστηθούμε πνευματικά από τήν ζωή αυτή, αλλά καί σωματικά κατά τήν Δευτέρα Παρουσία τού Χριστού, όπως ομολογούμε στό Σύμβολο τής Πίστεως: «Προσδοκώ ανάστασιν νεκρών καί ζωήν τού μέλλοντος».

Συνήθως, όταν εξετάζουμε τό θέμα τής Αναστάσεως από πλευράς λειτουργικού τυπικού κάνουμε λόγο γιά πρώτη Ανάσταση, πού είναι ο όρθρος καί η θεία Λειτουργία πού γίνεται τό βράδυ τού Πάσχα, καί γιά δεύτερη Ανάσταση, πού είναι η Ακολουθία τού Εσπερινού τής Αγάπης, η οποία γίνεται ανήμερα τού Πάσχα, τό απόγευμα δηλαδή τής Κυριακής τού Πάσχα. Όμως, στήν Αγία Γραφή η έκφραση πρώτη καί δεύτερη Ανάσταση, συνδέεται μέ τούς πιστούς Χριστιανούς καί αναφέρεται στήν πνευματική ζωή. Χαρακτηριστικό είναι τό χωρίο τού Ευαγγελιστού Ιωάννη πού είναι γραμμένο στήν Αποκάλυψη: «μακάριος ο έχων μέρος εν τή αναστάσει τή πρώτη» (Αποκ. κ', 5). Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πρώτη ανάσταση, στήν οποία μετέχουν οι άγιοι, καί δεύτερη ανάσταση.

Γιά νά δούμε ποιό είναι τό θεολογικό νόημα τής πρώτης καί δεύτερης αναστάσεως πρέπει νά εξετάσουμε πρώτα τί είναι πρώτος καί δεύτερος θάνατος. Πρώτος θάνατος είναι ο χωρισμός τού ανθρώπου από τόν Θεό, ο Οποίος είναι η πραγματική ζωή, καί δεύτερος θάνατος είναι ο οριστικός χωρισμός τών αμαρτωλών από τόν Θεό πού θά γίνη κατά τήν Δευτέρα Παρουσία τού Χριστού. Έτσι, πρώτη ανάσταση είναι η κοινωνία τού ανθρώπου μέ τόν Θεό, όσο ο άνθρωπος ζή στόν κόσμο αυτόν μέσα στήν Εκκλησία, καί δεύτερη ανάσταση είναι η κοινωνία του μέ τόν Θεό, κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του, όταν θά αναστηθή καί τό σώμα του.

Επομένως, έχει μεγάλη σημασία η πρώτη ανάσταση πού γίνεται μέσα στήν Εκκλησία, όταν ο άνθρωπος ζή βιολογικά. Πρόκειται γιά τήν «περίοδον χιλίων ετών». Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στήν Αποκάλυψη κάνει λόγο γι’ αυτούς οι οποίοι δέν προσκύνησαν τό θηρίο καί τήν εικόνα του καί δέν έλαβαν τό χάραγμα στό μέτωπό τους καί στό χέρι τους καί οι οποίοι «έζησαν καί εβασίλευσαν μετά τού Χριστού χίλια έτη» (Αποκ. κ', 4). Ποιά είναι αυτή η περίοδος τών χιλίων ετών;

Ο Χριστός και η Ανάσταση Του μέσα από τις πηγές, του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου,

Ο Χριστός και η Ανάσταση Του

μέσα από τις πηγές

του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Τον Ιησού Χριστό σήμερα πιστεύουν ως Θεό και Τον ακολουθούν περίπου 1,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Όλα αυτά τα 2000 περίπου χρόνια από τον θάνατο και την Ανάσταση Του τον έχουν πιστέψει πάρα πολύ περισσότεροι. Η βάση της διδασκαλίας Του είναι η σωτηρία του κάθε ανθρώπου και η, ως εκ τούτου, εξ απείρου αγάπης προς και τον πιο αμαρτωλό άνθρωπο, Ενανθρώπιση, Διδασκαλία, Θυσία και Ανάσταση Του, κυρίως η τελευταία. Διότι ο Θεάνθρωπος Ιησούς νίκησε και κατάργησε τον θάνατο, Αναστήθηκε και Ανάστησε. Και οι Χριστιανοί πιστεύουν στην ανάσταση των νεκρών: " …προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του Μέλλοντος αιώνος" τονίζουν στο Σύμβολο της Πίστεως.

            Πράγματι όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος στους Κορινθίους "αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε τότε η πίστη μας είναι κενή και χωρίς περιεχόμενο, τότε οι χριστιανοί που πέθαναν έχουν χαθεί κι αν η χριστιανική ελπίδα μας περιορίζεται μόνο στη ζωή αυτή τότε είμαστε οι πιο αξιοθρήνητοι από όλους τους ανθρώπους" (Α' Κορ. ιε' 12-19). Για το σημείο αυτό της προς Κορινθίους Επιστολής του Αποστόλου Παύλου γράφοντας ο Γέροντας Ιουστίνος Πόποβιτς σημειώνει: " Εάν ο Χριστός δεν ανέστη αυτό σημαίνει ότι η αμαρτία και ο θάνατος δεν έχουν νικηθεί, αλλά τότε γιατί να πιστεύει κανείς στον Χριστό; Εκείνος όμως ο οποίος με την πίστη στον Αναστάντα Χριστό αγωνίζεται εναντίον κάθε αμαρτίας του, αυτός ενισχύει βαθμιαία μέσα του την αίσθηση ότι ο Κύριος όντως αναστήθηκε, όντως νίκησε τον θάνατο σε όλα τα μέτωπα της μάχης. (Αρχιμ. Ιουστίνου Πόποβιτς " Ανθρωπος και θεάνθρωπος", Εκδ. Παπαδημητρίου, Αθήνα, 1969, σελ. 43). Η Ανάσταση είναι η βάση του ευαγγελισμού των λαών. Αν δεν υπήρξε τότε όλη η χριστιανική διδασκαλία στηρίζεται σε μιαν απάτη και οι πιστοί δεν είναι μέλη του Σώματος του Αναστάντος Χριστού, αλλά ενός κινήματος ή σωματείου, που έχει ημερομηνία λήξεως.

Πάσχα Κυρίου, Πάσχα, του μοναχού Μωυσή Αγιορείτη,

Πάσχα Κυρίου, Πάσχα

του μοναχού Μωυσή Αγιορείτη

από την εφημερίδα «Μακεδονία», 14/4/2012

Ο πιστός έχει μεγάλη γαλήνη και χαρά. Ο άπιστος αδιαφορεί και ξεγελά τον εαυτό του με ταξίδια και πλούσια φαγητά. Η άνοιξη, με ολάνθιστους τους κήπους και τους αγρούς, συμμετέχει στην πανήγυρη μυρώνωντας την εξαίσια φύση. Όλα γοητευτικά, λαμπροφόρα, ολόφωτα.Η πίστη συνεπαίρνεται, η ταπείνωση δεν θέλει πολλά λόγια. Η απλότητα και η καθαρότητα φωτοβολούν. Η αγνή ψυχή συγκινείται. Θυμάται την παιδική αθωότητα και πλημμυρίζει από άυλη χαρά. Η τρυφερότητα της φιλοκαλίας ψέλνει χαρούμενα. Το γλυκύτατο Πάσχα γεννά την άδολη χαρά.

Ημέρα Αναστάσεως και ας λαμπρυνθούμε όλοι, πρώτοι και δεύτεροι, πλούσιοι και φτωχοί. Στη νυχτερινή θεία λειτουργία όλοι έχουν μια ανέκφραστη χαρά, μία ανεκλάλητη ειρήνη. Η σοφία της πίστης ικανοποιεί απαιτητικά πνεύματα. Η μεγάλη εορτή δημιουργεί αγαλλίαση πανευφρόσυνη, ψυχική ανάταση, ωραία εγρήγορση, διότι Πάσχα Κυρίου, Πάσχα...

Οι Ιουδαίοι καταδίκασαν έναν Θεό σε θάνατο. Ο Θεός όμως «καταδίκασε» τους ανθρώπους σε αθανασία. Ο Αναστάς Χριστός είναι ό,τι το ωραίο, το καλό, το αληθές, το προσφιλές, το χαρμόσυνο, το θείο, το σοφό, το αιώνιο, καθώς λέγει ο άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς.

Η Ανάσταση του Χριστού είναι η μεγαλύτερη εορτή της Εκκλησίας μας. Αποτελεί το κέντρο της ζωής, της πίστεως, της χαράς, της ελπίδος και της αγάπης των πιστών. Μήπως θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι σημασία έχει το Πάσχα στη ζωή μας; Μήπως κρύβει κάποιο μυστικό, προς αλλαγή του τρόπου της ζωής μας; Μήπως θα πρέπει να δω κάπως διαφορετικά τους συνανθρώπους μου; Όταν λέμε ότι ο Χριστός με τον θάνατό του νίκησε τον θάνατο, σημαίνει τον χωρισμό του ανθρώπου από τον Θεό, που είναι η πηγή της ζωής. Ο πνευματικός θάνατος έφερε και τον βιολογικό. Με τη σταύρωση και την ανάστασή του ο Χριστός επανασύνδεσε τους ανθρώπους μαζί του. Ο ατομικιστής άνθρωπος γίνεται πρόσωπο ιερό, μοναδικό και ανεπανάληπτο, απορρίπτει τον ατομικισμό του και θραύει το εγώ του. Χαίρεται κι ενώνεται με όλους. Οι Χριστιανοί έχουν κληθεί για τη χαρά της Αναστάσεως.

Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγει πως θα πρέπει να καθαρίσουμε τις αισθήσεις μας για να δούμε το αναστάσιμο φως, όπου ο Χριστός αστράπτει μέσα στο φως και μας λέει να χαιρόμαστε και καλά να ακούσουμε τον επινίκιο ύμνο. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος τονίζει: Να εισέλθετε όλοι στο δείπνο της χαράς του Κυρίου μας, και πρώτοι και δεύτεροι, απολαύστε την αμοιβή σας και χαρείτε το πνευματικό συμπόσιο.

Χαίρετε! – Χριστός Ανέστη! του π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού,

– Χριστός Ανέστη!

του Πρωτ. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού

από το περιοδικό «ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ»,

Ἀπρίλιος 2012 Ἀριθμ. Τεῦχους 118

Ὁ ἀναστάσιμος χαιρετισμός, πού διαμορφώθηκε στήν Ἑλληνική γλῶσσα καί μεταδόθηκε σ’ ὅλους τούς Ὀρθοδόξους καί στόν ὑπόλοιπο χριστιανικό κόσμο, εἶναι τό «ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ»! Δέν εἶναι λόγος εὐχῆς, ἀλλά χαιρετισμός καί διακήρυξη τῆς πίστεως στό γεγονός τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ, μέ ὅ,τι αὐτό συνεπάγεται γιά τόν πιστό στόν Χριστό ἄνθρωπο. Πόσοι ὅμως γνωρίζουμε ὅτι ὁ ἀναστάσιμος χαιρετισμός τοῦ Χριστοῦ, ἀμέσως μετά τήν Ἀνάστασή Του, εἶναι ὁ (καί πάλι) Ἑλληνικός λόγος «Χαίρετε»! Μέ αὐτό τόν χαιρετισμό ἀπευθύνεται ὁ ἀναστάς Χριστός στίς Μυροφόρες, μόλις βγῆκαν ἀπό τό «κενό μνημεῖο» (Ματθ. 28, 8-9). Ἡ συνήθης αὐτή ἑλληνική προσφώνηση, ἀπό τήν ἐποχή τῶν Ὁμηρικῶν ἐπῶν, ἀποκτᾶ μιάν ἰδιαίτερη πνευματική καί χριστιανική σημασία. Ἡ λέξη ἀνανοηματοδοτεῖται, ἐντασσόμενη σέ ἕνα καθαρά ἁγιοπνευματικό πλαίσιο, καί γίνεται τό πρῶτο «ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ» τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας.

Οἱ Μυροφόρες βγαίνουν ἀπό τό μνημεῖο, στό ὁποῖο πῆγαν, γιά νά τελέσουν τά συνήθη νεκρικά ἔθιμα στόν νεκρό Χριστό, μέ ἀνάμικτα συναισθήματα «φόβου καί χαρᾶς» (Ματθ, 28, 8), κάτι τό φυσιολογικό στή συνταρακτική πνευματική ἐμπειρία, πού ἔζησαν, ἀκούοντας ἀπό τόν Ἄγγελο, ὅτι ὁ Κύριός τους «ἠγέρθη ἀπό τῶν νεκρῶν» (στ.7). Ὁ λόγος, λοιπόν, τοῦ Χριστοῦ πρός αὐτές «Χαίρετε», ἀποκτᾶ εἰδική σημασία, πού μπορεῖ νά προσδιορισθεῖ μέ τά ἀκόλουθα λόγια: «Μή φοβεῖσθε (Ματθ. 28, 5), ἀλλά χαίρετε! Νά αἰσθάνεσθε χαρά, διότι ἡ Ἀνάσταση, ὡς ἔκφραση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, νικᾶ τόν φόβο (Α’ Ἰω. 1,18), ἀλλά καί τόν θάνατο, κάθε εἶδος θανάτου, διότι εἶναι πηγή ζωῆς, ζωῆς αἰωνίου. Ἐκ τοῦ τάφου ἀνέτειλε ζωή καί ἐλπίδα».

Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι, ἔτσι, πηγή χαρᾶς καί δέν μπορεῖ νά ἐκφρασθεῖ ἀποδοτικότερα παρά μέ τόν (Ἑλληνικό) χαιρετισμό «Χαίρετε»! Ἡ λέξη δέχεται χριστιανικά μιάν ὑπέροχη ὑπέρβαση. Δέν μένει στήν ἐνδοϊστορική πραγματικότητα, σχετιζόμενη μέ πρόσκαιρα ἀγαθά («χαίρε, ὑγίαινε», καί σήμερα «γειά-χαρά»), ἀλλά συνδεόμενη μέ ὑπερφυσικές ἐμπειρίες, ὅπως ἡ μετοχή στήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ βεβαιότητα γιά τήν νίκη πάνω στό θάνατο καί τήν ἐξουσία του στόν φθαρτό τοῦτο κόσμο.

Ὁ πιστός στόν Χριστό Ἕλληνας ἔχει σαφῆ γνώση, ὅτι μέ τήν προσφώνηση «Χαίρετε», πού ἐπαναλαμβάνει πολλές φορές τήν ἡμέρα, προσφωνεῖ τούς ἄλλους μέ τόν Ἀναστάσιμο λόγο τοῦ Χριστοῦ καλώντας τους στή μετοχή στό γεγονός τῆς Ἀνάστασης. Λέγοντας «Χαίρετε», γνώριζε ὅτι λέγεις «Χριστός ἀνέστη» μέ ἕνα ἄλλο τρόπο.

Να μοιραστούμε με τους άλλους τη μεγάλη χαρά της Ανάστασης…, του Επισκόπου Διοκλείας Καλλίστου Γουέαρ,

Να μοιραστούμε με τους άλλους

τη μεγάλη χαρά της Ανάστασης…

του Επισκόπου Διοκλείας Καλλίστου Γουέαρ

Από το βιβλίο του «Ο Ορθόδοξος Δρόμος»

Επειδή ο Χριστός, ο Θεός μας, είναι αληθινός άνθρωπος, πέθανε μ’ ένα πλήρη και γνήσιο ανθρώπινο θάνατο πάνω στο Σταυρό. Αλλά επειδή δεν είναι μόνο αληθινός άνθρωπος αλλά και αληθινός Θεός, επειδή είναι η ίδια η ζωή και η πηγή της ζωής, αυτός ο θάνατος δεν ήταν, και δεν θα μπορούσε να είναι, το τελικό κλείσιμο.

Η ίδια η Σταύρωση είναι μια νίκη αλλά ενώ τη Μ. Παρασκευή η νίκη είναι κρυμμένη, το πρωί του Πάσχα διακηρύσσεται. Ο Χριστός ανασταίνεται από τους νεκρούς και με την ανάστασή του μας λυτρώνει από την αγωνία και τον τρόμο η νίκη του Σταυρού βεβαιώνεται, η αγάπη φανερώνεται ανοιχτά, ότι είναι πιο δυνατή απ’ το μίσος και η ζωή πιο δυνατή απ’ το θάνατο. Ο ίδιος ο Θεός πέθανε και αναστήθηκε από τους νεκρούς κι έτσι δεν υπάρχει πια θάνατος ακόμη κι ο θάνατος γέμισε από το Θεό. Αφού ο Χριστός αναστήθηκε, δεν είναι ανάγκη πια να φοβόμαστε καμιά σκοτεινή ή δαιμονική δύναμη μέσα στο σύμπαν. Όπως διακηρύττουμε κάθε χρόνο στην πασχαλινή Λειτουργία τα μεσάνυχτα, με λόγια που αποδίδονται στον άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο:

Μηδείς φοβείσθω θάνατον

ηλευθέρωσε γαρ ημάς ο του Σωτήρος θάνατος

Ανέστη Χριστός, και πεπτώκασι δαίμονες

Ανέστη Χριστός, και χαίρουσιν άγγελοι…

Το γεγονός της Αναστάσεως, του π. Κυρίλλου Κωστοπούλου,

Το γεγονός της Αναστάσεως

του Αρχιμανδρίτου Κυρίλλου Κωστοπούλου

Ιεροκήρυκα Ι. Μ. Πατρών

Δρ. Θεολογίας

Καθηγητή ΕΑΠ (ΣΕΠ)

Άρθρο από το βιβλίο του Αρχ. Κύριλλου Κωστόπουλου «Παρεμβάσεις και Υπερβάσεις».

(Το βιβλίο   αφιερώνει ο συγγραφέας στον αείμνηστο Γέροντα π. Εφραίμ Κατουνακιώτη).

***

«H πλούσια ανθρώπινη γνώση μας και οι φιλοσοφικές μας κατηγορίες ελάχιστα μας βοηθούν να κατανοήσουμε το γεγονός αυτό, το οποίο, όμως, είναι βασική προϋπόθεση για να δυνηθούμε να ανεύρουμε το νόημα της τραγωδίας της Ιστορίας».

Ο Θεάνθρωπος Κύριος, ως Ζωοδότης, κατήλθε στον Άδη. Όμως εκεί που εισέρχεται το φως, διαλύεται το σκοτάδι. Όπου εμφανίζεται η ζωή, εκεί καταργείται ο θάνατος. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση της Αυτοζωής, της πηγής του Φωτός. «Ότε κατήλθες προς τον θάνατον, η ζωή η αθάνατος, τότε τον άδην ενέκρωσας τη αστραπή της θεότητος... και τους τεθνεώτας ανέστησας...» 1. «Νύν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γή και τα καταχθόνια...» 2.

Η Ανάσταση του Χριστού δεν είναι σύμβολο, αλλά ιστορικό και αιώνιο γεγονός. Και το λέγω αυτό, γιατί μερικοί αρνούνται μια άλλη διάσταση ζωής και ισχυρίζονται ότι η όλη υπόθεση της νύχτας του Πάσχα είναι ένας εφήμερος συναισθηματισμός, τίποτε δε περισσότερο από μια ρομαντική συγκίνηση και χαρά.

Πρέπει, όμως, να γνωρίζουν οι αντιρρησίες ότι πέρα από την ιστορική βεβαίωση της Αναστάσεως υπάρχει και η ρεαλιστική τοιαύτη. Ο Ορθόδοξος λαός, όταν προσεύχεται ή όταν συμμετέχη σε κάποιο εκκλησιαστικό-λατρευτικό γεγονός, δέν συμμετέχει με νοητικά ιδεολογήματα αλλά με τις αισθήσεις του. Το κερί τα αναμμένο, το σταυροκόπημα, το άρωμα του λιβανιού, οι χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες και το «Χριστός Ανέστη» που ψάλλουν τα χείλη και η καρδιά αποδεικνύουν ότι η Ανάσταση του Χριστού είναι ένα πανηγύρι οντολογικής γιορτής που διαλαλεί μια μυστική βεβαιότητα για την Αυτοζωή που νικά τον θάνατο «...θανάτω θάνατον πατήσας...».

Αυτή την ελπίδα της νίκης κατά του θανάτου βιώνουν στον όρθρο της Αναστάσεως άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο, πιστοί ή αδιάφοροι, άξιοι ή ανάξιοι, δίκαιοι ή άδικοι, τελώνες ή άγιοι   «...ουκούν, εισέλθετε πάντες...» 3.

Χριστός Ανέστη! Αληθώς Ανέστη! του π. Γεωργίου Καψάνη,

Χριστός Ανέστη!

Αληθώς Ανέστη!

του Αρχιμανδρίτου Γεωργίου Καψάνη

Καθηγουμένου Ιεράς Μονής

Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους

Από το βιβλίο του «Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι», Άγιον Όρος 2005

***

Με την Χάρι του Σταυρωθέντος και Αναστάντος Κυρίου μας θα εορτάσαμε και εφέτος τα αγία Πάθη και την ένδοξο Ανάσταση Του.

Μας δόθηκε για μία ακόμη φορά στο διάστημα της πρόσκαιρου επιγείου ζωής μας η δυνατότητα να γίνουμε θεατές της άκρας ταπεινώσεως και ευσπλαχνίας Του, πού υπερβαίνουν την ικανότητα της λογικής μας κατανοήσεως.

Ο Υιός του Θεού παραδίδεται εις το σταυρωθήναι.

Σε κάθε φάση του αγίου Του Πάθους βλέπουμε να εγκαταλείπεται, ταπεινώνεται και εξουδενώνεται όλο και περισσότερο από τους ανθρώπους. Στον Σταυρό κορυφώνεται η ατίμωσης και εξουδένωσης Του. Τελικά άπνους παραδίδεται στον παγερό Τάφο.

Δεν υπάρχει κατώτερο σημείο ταπεινώσεως να κατέβει ο Νυμφίος της Εκκλησίας. Κατέρχεται στα κατώτερα μέρη της γης. Όλα αυτά τα πάσχει από αγάπη για μας τους σταυρωτές του και από αγάπη και υπακοή στον Πατέρα Του, «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού» (Φιλιπ. β', 8).

Κανείς άνθρωπος δεν ταπεινώθηκε και εξευτελίστηκε ποτέ όσο ο Υιός του Θεού. Γιατί κανείς, όσο και εάν ταπεινώθηκε, δεν ήταν ούτε αναμάρτητος ούτε Υιός του Θεού.

Σ' αυτή την εσχάτη ταπείνωση του Τάφου ανατέλλει ή Ζωή.

«Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη Χριστέ,

δείξον ημίν και την ένδοξόν Σου Ανάστασιν».

Θέλουμε να αναστηθούμε μαζί Σου. Θέλουμε να συμμερισθούμε την καινή και άφθαρτο αναστημένη ζωή Σου. Θέλουμε με το Φως της Αναστάσεως Σου να διαπότισης και την ιδική μας ύπαρξη και να διάλυσης κάθε σκοτάδι που εμφωλεύει μέσα μας. Θέλουμε να γίνουμε τέκνα φωτός και υιοί της Αναστάσεως.

Σε ευχαριστούμε, γιατί στο Άγιο Βάπτισμα μας έδωσες την χάρι να συνταφούμε και να συναναστηθούμε μαζί Σου. Σε ευχαριστούμε, γιατί με τα Άγια Σου Μυστήρια συνεχώς μας μεταδίδεις την θεία Ζωή Σου.

Σε ευχαριστούμε, γιατί μέσα μας εγκαινίασες ήδη τα σπέρματα της αθανασίας και αφθαρσίας.

Δώσε μας την Χάρι Σου κάθε ήμερα να σταυρώνουμε δια της μετανοίας τον παλαιό άνθρωπο (με τα πάθη και τις κακές επιθυμίες του) και να σηκωνόμαστε σε μία αναστημένη ζωή.

Ελευθέρωσε μας από τα θανατηφόρα έργα της αμαρτίας και ένδυσε μας με τον φωτεινό Σου χιτώνα.

«Ανάστασιν Χρίστου θεασάμενοι,

προσκυνήσωμεν Άγιον, Κυρίον Ιησούν,

τον μόνον αναμάρτητον».

Αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας. Αμήν.

Ο Κύριος Ιησούς Χριστός θύτης και θύμα Αρχ. Γεώργιος Καψάνης

«Ὡς ἐνιαύσιος ἀμνός, ὁ εὐλογούμενος ἡμῖν, στέφανος χρηστός ἑκουσίως, ὑπέρ πάντων τέθυται, Πάσχα τό καθαρτήριον· καί αὖθις ἐκ τοῦ τάφου ὡραῖος, δικαιοσύνης ἡμῖν ἔλαμψεν Ἥλιος» (Ἀναστάσιμος Κανών, ὠδή δ΄).

Κατά τήν ἔξοδό του ἀπό τήν αἰγυπτιακή τυραννίδα ὁ ἰσραηλιτικός λαός προσετάχθη ἀπό τόν Θεό νά φάγῃ τόν πασχάλιο ἀμνό (Ἔξ. ιβ΄ 3-10), ὁ ὁποῖος προετύπωνε τό ἀληθινό Πάσχα, «τόν Ἀμνόν τοῦ Θεοῦ τόν αἴροντα τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» (πρβλ. Ἰω. α΄ 29) καί θυσιαζόμενο ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας.

Τήν Μ. Παρασκευή θά δοῦμε καί πάλι τόν Κύριό μας ὑψωμένο ἐπάνω στό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, καταπληγωμένο καί πάσχοντα.

Ἡ Ὀρθόδοξος ἁγιογραφία τῆς Σταυρώσεως δέν Τόν παριστᾶ ὡς ἕνα ταλαίπωρο διά σταυροῦ κατάδικο σέ ἐπώδυνο καί ἀτιμωτικό θάνατο, ἀλλά ὡς τόν Θεάνθρωπο Κύριο, πού πονᾶ καί πάσχει ὡς τέλειος ἄνθρωπος, ἀλλά καί πού ὡς Κύριος τῆς δόξης δεσπόζει τοῦ πόνου καί τοῦ θανάτου. Γι' αὐτό καί προτιμᾶ ἀντί τοῦ «Ἰησοῦς Ναζωραῖος Βασιλεύς Ἰουδαίων», τήν γραφή «Ὁ Βασιλεύς τῆς Δόξης».

Καί πράγματι, ὁ Κύριός μας ἀνέβηκε ἑκουσίως ἐπάνω στόν Σταυρό ὡς Βασιλεύς πού θυσιάζεται γιά τούς ὑπηκόους του. Συγχρόνως ὡς ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς πού τελεῖ τήν μόνη ἀληθινή καί σώζουσα θυσία, πού ἁγιάζει τόν σύμπαντα κόσμον. Ὁ Σταυρός εἶναι τό θυσιαστήριο, ἐπί τοῦ ὁποίου τελεῖ τήν λυτρωτική γιά τόν κόσμο θυσία Αὐτός πού εἶναι συγχρόνως καί θῦμα καί θύτης. Θυσιάζει τόν ἑαυτό Του ἀπό ἄπειρη ἀγάπη γιά τό πλάσμα Του. Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης μᾶς λέγει ὅτι, ἄν καί θά  μποροῦσε μέ ἁπλούστερο τρόπο νά μᾶς σώσῃ, προτίμησε αὐτόν τόν ἐπώδυνο καί ἀτιμωτικό θάνατο, γιά νά δείξῃ τήν ἀπροσμέτρητη ἀγάπη Του πρός τό λογικό πλάσμα Του καί γιά νά μᾶς παρακινήσῃ νά μή προτιμοῦμε τίποτε περισσότερο ἀπό Αὐτόν.

Στήν πρό τοῦ Πάθους Ἀρχιερατική προσευχή Του ὁ Κύριος ἀναφέρει: «ὑπέρ αὐτῶν ἐγώ ἁγιάζω ἐμαυτόν» (Ἰω. ιζ΄ 19), πού σημαίνει, κατά τόν ἅγιο Κύριλλο Ἀλεξανδρείας, ὅτι προσφέρω τόν ἑαυτό μου θυσία, ὡς θῦμα ἄμωμο, ἀφιερωμένο στόν Θεό, στό ἐπί τοῦ Σταυροῦ θυσιαστήριο, ὥστε διά τού αἵματος τῆς θυσίας μου νά γίνουν ὅλοι οἱ μαθητές μου μέτοχοι τοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς σωτηρίας πού πηγάζει ἀπό αὐτήν τήν θυσία (PG 74, 544).

Στήν συνέχεια οἱ ἁγιαζόμενοι πιστοί γίνονται καί αὐτοί θύματα ἅγια, ἀφιερωμένα στόν Θεό (Ἰω. Χρυσ., ΕΠΕ 14, 592), ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος «παραστῆσαι τά σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ» (Ρωμ. ιβ΄ 1).

Πάσχα - Πέρασμα από τον τύπο στην ουσία, του μακαριστού Μητροπολίτου Νικοπόλεως π. Μελετίου Καλαμαρά

Πῶς φτάνουμε στό οὐσιαστικό

            Ἀποροῦμε καμιά φορά, πῶς μέσα στό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς πίστης, γίνονται ἀποδεκτοί τόσοι τύποι. Καί μάλιστα ἔχοντας δεδομένο ὅτι περιμένομε τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν τήν γεμάτη Πνεῦμα Ἅγιο καί ἐλευθερία.

            Βλέπομε λοιπόν καί σήμερα, τό Πάσχα, νά χρωματίζουν τήν ἑορτή ἕνα σωρό τύποι καί ἔθιμα, πού τά θεωροῦμε χωρίς ἰδιαίτερη σημασία.

            Παράδειγμα. Γίνεται ἡ λιτανεία στόν Ἑσπερινό τῆς ἀγάπης καί γυρίζομε στούς δρόμους κρατώντας κεριά. Λέμε τά ἴδια λόγια, μέ τήν ἴδια μουσική. Στεκόμαστε μέσα στήν Ἐκκλησία ὄρθιοι γιά κάποιο χρονικό διάστημα. Καθόμαστε ὅταν εἶναι καιρός.

            Καί διερωτόμαστε: Τί σημασία ἔχουν ὅλα αὐτά; Δέν εἶναι πνευματική ὑπόθεση ἡ χριστιανική πίστη;

            Βεβαίως εἶναι. Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη πνευματική ἀλήθεια ἀπό τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καί ἀπό τή ζωή μετά τόν θάνατο στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

            Πιό πνευματική κατάσταση, δέν μπορεῖ νά φαντασθεῖ κανείς.

            Βέβαια σκέπτονται μερικοί: «Καλά, τότε θά θυμόμαστε τό παρελθόν; Θά θυμόμαστε τίς ἁμαρτίες μας καί τά πάθη μας; Θά θυμόμαστε τίς παλιανθρωπιές τῶν ἄλλων ἀνθρώπων; Πῶς θά εἴμαστε χαρούμενοι; Καί ἄν μᾶς ἔχουν κάνει καμιά ἐγχείριση, μᾶς κόψανε κανένα πόδι, ἤ μᾶς βγάλανε κανένα νεφρό, πῶς θά εἴμαστε κει πέρα ὁλόκληροι;»

            Ἀπορίες γιά μικρά παιδιά.

            Ἡ Ἐκκλησία καί ὁ κόσμος ἔχει ὥριμους ἀνθρώπους, ἔχει καί ἀνώριμους. Οἱ ἀνώριμοι, βρίσκονται στή νηπιακή ἡλικία. Ἀλλά ὅταν βρισκόμαστε στήν νηπιακή ἡλικία, ἔχομε ἀνάγκη ἀπό εἰδική ἀγωγή. Ποιά εἶναι ἡ εἰδική ἀγωγή;

            Πιάνει ἡ μητέρα τό χεράκι τοῦ παιδιοῦ καί προσπαθεῖ νά τό μάθει νά κάνει τόν Σταυρό του καλά. Νά ξέρει ποῦ τό πάει τήν πρώτη φορά, ποῦ τήν δεύτερη, ποῦ τήν τρίτη. Αὐτή ἡ ἐκπαίδευση, φαίνεται ἀστεία. Ἀλλά δέν εἶναι. Ἔχει τόν σκοπό της.

            Ὅταν πάλι περάσουν λίγα χρόνια καί ἔλθει ἡ ἡλικία πού ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται στήν πιό ἔξαλλη καταξίωση τοῦ ἑαυτοῦ του, θεωρώντας τον ὅτι εἶναι πανέξυπνος· δηλαδή στήν ὥριμη ἐφηβική ἡλικία, τότε πού πᾶνε στό στρατό, 19-20 χρονῶν παιδιά, ἐκεῖ τί τά μαθαίνουν;

            Πρῶτα ἀπ'  ὅλα τά μαθαίνουν βῆμα. Δηλαδή νά βαδίζουν σύμφωνα μέ τό παράγγελμα τοῦ ἐκπαιδευτῆ. Γιατί ἅμα δέν μάθουν νά σηκώνουν τότε πού πρέπει τό δεξί πόδι καί τό ἀριστερό, καί μέχρι ἐκεῖ πού πρέπει τό χέρι, θά εἶναι ἀδύνατον νά πειθαρχήσουν στά πιό δύσκολα.

            Βλέποντας κανείς στρατιῶτες πού ἴσως ἔχουν πολλά πτυχία, νά κάνουν ἀσκήσεις ἀκριβείας, νομίζει ὅτι μαθαίνουν ἀστεῖα πράγματα καί χάνουν τόν χρόνο τους. Ἀλλά δέν εἶναι ἔτσι. Στήν πραγματικότητα μαθαίνουν φιλοσοφία.

            Σῶμα, ψυχή καί πνεῦμα εἶναι ἀλληλένδετα. Δέν γίνεται χωρίς τήν πειθαρχία τοῦ σώματος πειθαρχία τοῦ πνεύματος, οὔτε τοῦ ψυχικοῦ ἔσω κόσμου.

            Γι' αὐτό ἡ Ἐκκλησία λέγει: Πρῶτο στάδιο προσεγγίσεως πρός τόν Θεό εἶναι:

            Μπαίνομε στήν Ἐκκλησία καί στεκόμαστε ὄρθιοι.

            Ὅταν μπαίνομε στήν Ἐκκλησία γιά πρώτη φορά, συνήθως δέν λέμε καμία ἀπολύτως προσευχή. Ἁπλῶς στεκόμαστε, βλέπομε καί ἀκοῦμε. Καί τί γίνεται;

            Ἀκούγοντας, μαθαίνομε νά πειθαρχεῖ τό μυαλό μας, στό νά ψάχνει νά βρεῖ κάτι, πού μέχρι τότε δέν τό εἶχε οὔτε ἀναζητήσει οὔτε συνηθίσει. Ἐάν ὁ ἄνθρωπος δέν βάλει τόν ἑαυτό του σ' αὐτή τή διαδικασία, ποτέ δέν θά ὀρθοποδήσει.

Η Ανάσταση του Χριστού ανάσταση μας π. Ανδρέας Αγαθοκλέους

Μέσα στην ακαταστασία του κόσμου,

μέσα στην αβεβαιότητα του μέλλοντος,

στην αγωνία για τη ζωή των αγαπημένων και τη δική μας,

γιορτάζουμε την Ανάσταση του Σωτήρος Χριστού.

Ποιο νόημα μπορεί να έχει η γιορτή αυτή για το σύγχρονο άνθρωπο;

Θα μπορούσε βέβαια «να σπάσει τη ρουτίνα» και να γίνει το φετινό Πάσχα μια δυνατότητα για λίγη χαρά...

Παρά ταύτα ο κάθε άνθρωπος «όπου γης» και κάθε εποχής, ζητά Ζωή χωρίς φθορά, ύπαρξη χωρίς θάνατο, διψά να μείνει πάντα νέος και αθάνατος.

Η καθημερινή πείρα βεβαιώνει ότι αυτό είναι ουτοπία. Γευόμαστε τη φθορά, ζούμε το γεγονός του θανάτου.

Σ’ αυτή την τραγική διαπίστωση, η Εκκλησία εξακολουθεί αιώνες τώρα να διακηρύσσει το θάνατο του θανάτου. «Θανάτω θάνατον πατήσας».

Εκεί στο Γολγοθά, πριν δυο χιλιάδες χρόνια, από τον Εσταυρωμένο Υιό του Θεού, νικήθηκε ο θάνατος μια για πάντα. Η μεγάλη μάχη με τον Άδη δόθηκε και κερδίθηκε. «Ο κατελθών εις τον Άδην» «συνέτριψε μοχλούς αιωνίους» και ανέστησε «παγγενή τον Αδάμ εκ του τάφου».

Η Ανάστασή Του έγινε και του ανθρωπίνου γένους η ανάσταση.

Από τότε και για πάντα «προσδοκούμε ανάστασιν νεκρών» και ζωή αφθαρσίας όλων των ανθρώπων και του σύμπαντος κόσμου.

Ωστόσο, η προσωπική αγωνία μπροστά στο θάνατο παραμένει... Γιατί άραγε, αφού πιστεύουμε στην κατάργησή του;

Κυριακή του Πάσχα - Ἄγνωστος καὶ σ᾽ ἐμᾶς; του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

«…Καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω» (Ἰω. 1,10)

Ἀκούσατε, ἀγαπητοί μου, τὸ εὐαγγέλιο. Τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο εἶνε τὸ προοίμιο, ἡ ἀρχή, τοῦ τετάρτου εὐαγγελίου, ποὺ ἔγραψε ὁ ἀγαπημένος μαθητὴς τοῦ Ἰησοῦ, ὁ Ἰωάννης.

Ἂν κοιτάξετε ἐπάνω στὸν θόλο ἑνὸς βυζαντινοῦ ναοῦ, θὰ δῆτε ὅτι σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ τέσσερα σφαιρικὰ τρίγωνα, τὰ λεγόμενα κοῖλα τρίγωνα, εἶνε ζωγραφισμένος ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης καὶ δίπλα του ἕνας ἀετός. Ὁ ἀετὸς συμβολίζει τὸ ὕψος τῆς θεολογίας· ὅπως ὁ ἀετὸς πετάει ὑψηλότερα ἀπ᾽ ὅλα τὰ πουλιά, ἔτσι καὶ ὁ Ἰωάννης, ἐμπνευσμένος ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο, μὲ τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο πετάει πολὺ ψηλά· περνάει τὸν ἥλιο τ᾽ ἀστέρια καὶ τοὺς γαλαξίες, ἀγγίζει τὰ κράσπεδα τῆς θεότητος καὶ γίνεται θεατὴς τοῦ ἀοράτου κόσμου.

Καὶ στὸ μυστικὸ ἐρώτημα ποὺ ὑπάρχει σὲ κάθε ἄνθρωπο, στὸ ἐρώτημα «ποιός τὰ ἔκανε ὅλα αὐτά;», στὸ ὁποῖο ἡ ἐπιστήμη δὲν μπορεῖ οὔτε θὰ μπορέσῃ ποτὲ νὰ δώσῃ ἀπάντησι, ἀπαντᾷ ὁ εὐαγγελιστὴς σήμερα καὶ λέει· «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θε όν, καὶ Θε ὸς ἦν ὁ Λόγος» (Ἰω. 1,1)· ὅτι τὰ πάντα, ὁρατὰ καὶ ἀόρατα, ἔγιναν διὰ τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου, διὰ τοῦ Χριστοῦ· «πάντα δι᾽ αὐ τοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν» (ἔ.ἀ. 1,3).

Τὰ πάντα, τὰ μέγιστα καὶ τὰ ἐλάχιστα. Ποιά εἶνε τὰ μέγιστα; Οἱ οὐράνιες σφαῖρες, τὰ σμήνη τῶν ἄστρων. Ποιά εἶ νε τὰ ἐλάχιστα; Στὴ γενεά μας ἐπεφύλασσε ὁ Θεὸς νὰ δῇ τὸ θάμβος τῆς δημιουργίας. Ποιός τὸ περίμενε; τὸ μικρότερο δημιούργημα, τὸ ἐλάχιστο δημιούργημα, εἶνε τὸ ἄτομο. Τί εἶνε τὸ ἄτομο; Ἕνα ἐλάχιστο μέρισμα τῆς ὕλης. Καὶ ἀποτελεῖ μιὰ μικρογραφία τοῦ πλανητικοῦ συστήματος· στὴ μέση ἔ χει πυρῆνα, ἕνα μικρὸ «ἥλιο», καὶ γύρω του στρέφονται ἄλλα σωματίδια. Ὁ Χριστὸς λοιπὸν εἶνε ὁ δημιουργὸς τῶν μικρῶν καὶ τῶν μεγάλων πλανητῶν, ὅλων τῶν μικρῶν καὶ τῶν μεγάλων πραγμάτων.

Ἀλλ᾽ ἀπόψε δὲν εἶνε ἡ ὥρα οὔτε ἔχουμε δυνάμεις νὰ φιλοσοφήσουμε καὶ νὰ θεολογήσουμε ἐπάνω στὸ εὐαγγέλιο. Εἶνε ὕψος «δυσανάβατον ἀνθρωπίνοις λογισμοῖς» (Ἀκάθ. ὕμν. Α΄,3α΄)· καὶ γλῶσσα ἀγγέλου ἀκόμα δὲν μπορεῖ νὰ περιγράψῃ τὸ μεγαλεῖο του, ποὺ τὸ θαύμασαν θεολόγοι καὶ φιλόσοφοι. Θὰ ἐπιστήσω τὴν προσοχή σας μόνο σὲ μία μικρὴ φράσι τοῦ εὐαγγελίου, ἡ ὁποία λέει· «…καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω» (Ἰω. 1,10), ὅτι δηλαδὴ ὁ κόσμος δὲν τὸν γνώρισε.

Το συγκλονιστικό Πασχάλιο μήνυμα του Μητροπολίτη Μεσογαίας κ. Νικολάου

"Κι ἐφέτος ὅμως, ζοῦμε τὸ Πάσχα μέσα στὴν ἀποπνικτικὴ ἀτμόσφαιρα μιᾶς κρίσης ποὺ καταστρέφει περιουσίες καὶ κόπους μιᾶς ὁλόκληρης ζωῆς, ποὺ ἀνακατεύει λαοὺς καὶ θρησκεῖες, ποὺ ἰσοπεδώνει ἱστορίες καὶ παραδόσεις, ποὺ καταργεῖ ἱερὲς ταυτότητες, ποὺ αἰφνιδιάζει μὲ ἀλλεπάλληλα ἀδιέξοδα καὶ ἐκβιάζει μὲ παράλογες ἀπαιτήσεις, πού, ἐνῷ ἐμφανίζει τοὺς ὑπεύθυνους, κρύβει τοὺς πραγματικοὺς ὑπαίτιους, ποὺ ἀπομακρύνοντας διαρκῶς τὸ φῶς μᾶς βυθίζει ὅλο καὶ περισσότερο στὸ σκοτάδι."

 ***

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

«Ἀνέστη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν, λύσας θανάτου τὰ δεσμά∙ (αἶνοι, ἦχος βαρύς)

ἐν τῇ ἐγέρσει Του χαρᾶς τὰ πάντα ἐπλήρωσε καὶ (αἶνοι, ἦχος δ΄)

ἐν τῇ ἀναστάσει Του τὰ σύμπαντα ἐπλούτισε» (αἶνοι, ἦχος πλ. α΄)

Γιὰ μιὰ ἀκόμη χρονιὰ ἀξιωνόμαστε νὰ γιορτάσουμε τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀπὸ τὴν πρώτη κιόλας ἀκολουθία τῆς Σαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς ἔβαλε ὡς στόχο τὸ νὰ ἀξιωθοῦμε «κατιδεῖν τὸ ἅγιον Πάσχα, πνευματικῶς ἐναγαλλιώμενοι» (Στιχηρὸν Κατανυκτικόν, Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, Λυχνικόν). Ζήσαμε τὸν ἀγῶνα τῆς νηστείας, περάσαμε ἀπὸ τὴν περιγραφὴ τῶν γεγονότων τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, συμπορευθήκαμε μὲ τὸν Κύριο στὸ πάθος Του καὶ σήμερα χαιρόμαστε τὸν θρίαμβο τῆς Ἀναστάσεως, τὴν ὑπὸ τοῦ Κυρίου συντριβὴ τοῦ θανάτου, τὴν κατάργηση τοῦ κράτους τοῦ διαβόλου.

Μέσα στὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα ἀντικρύσαμε μὲ ἀπορία τὸν ἄνθρωπο νὰ σταυρώνει τὸν Θεό του, μὲ ἔκπληξη τὸν Θεάνθρωπο ἑκουσίως νὰ σταυρώνεται καὶ «ἐν νεκροῖς νὰ λογίζεται», τὴν πραγματικότητα τῆς ἀνθρώπινης προδοσίας, πτώσεως καὶ πνευματικῆς αὐτοκαταστροφῆς καὶ τὴν ἀλήθεια τῆς ἄπειρης ἀγάπης καὶ μακροθυμίας τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου. Σήμερα ζοῦμε τὴ χαρὰ τοῦ θεϊκοῦ θριάμβου, τὴν ἀπόδειξη τοῦ κενοῦ μνημείου, τὴ λάμψη τῆς θεότητος τοῦ Κυρίου, τὴν ἐλπίδα καὶ τῆς δικῆς μας ἀναστάσεως. Γι’ αὐτὸ καὶ ψάλλουμε ἀκατάπαυστα «Χριστὸς Ἀνεστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος».

Κι ἐφέτος ὅμως, ζοῦμε τὸ Πάσχα μέσα στὴν ἀποπνικτικὴ ἀτμόσφαιρα μιᾶς κρίσης ποὺ καταστρέφει περιουσίες καὶ κόπους μιᾶς ὁλόκληρης ζωῆς, ποὺ ἀνακατεύει λαοὺς καὶ θρησκεῖες, ποὺ ἰσοπεδώνει ἱστορίες καὶ παραδόσεις, ποὺ καταργεῖ ἱερὲς ταυτότητες, ποὺ αἰφνιδιάζει μὲ ἀλλεπάλληλα ἀδιέξοδα καὶ ἐκβιάζει μὲ παράλογες ἀπαιτήσεις, πού, ἐνῷ ἐμφανίζει τοὺς ὑπεύθυνους, κρύβει τοὺς πραγματικοὺς ὑπαίτιους, ποὺ ἀπομακρύνοντας διαρκῶς τὸ φῶς μᾶς βυθίζει ὅλο καὶ περισσότερο στὸ σκοτάδι. Κυρίως ὅμως μιᾶς κρίσης ποὺ ἔχει σταυρώσει τὸν Θεὸ καὶ ὡς πρόσωπο καὶ ὡς ἐλπίδα καὶ ἐπιδιώκει ἢ νὰ Τὸν ἀγνοεῖ ἢ περισσότερο νὰ Τὸν ἐξαφανίσει.

Ἡ εἰκόνα τῆς ζωῆς μας μοιάζει μὲ μιὰ ἀτελείωτη Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ ἡ παροῦσα ἐμπειρία μας μὲ μιὰ ἀπαράκλητη Μεγάλη Παρασκευή. Γύρω μας σταυρωτὲς μὲ ἀσύλληπτο μῖσος, ὄχλοι μὲ ἀδιακαιολόγητη πνευματικὴ ἐπιπολαιότητα. Κι ἐμεῖς, σὰν τοὺς μαθητὲς τοῦ Κυρίου, κάποιοι ἀρνούμεθα, κάποιοι ἐγκαταλείπουμε, οἱ περισσότεροι κρυβόμαστε μὲ φόβο ἢ ἀμήχανα εἴμαστε «βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται», παραμένοντας στὴ νάρκη τῆς ὀλιγοπιστίας μας.

Παρὰ ταῦτα, ἀδελφοί μου, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! Ὅσο καὶ ἂν φωνάζει ὁ ὄχλος, ὅσο κι ἂν καρφώνουν οἱ σταυρωτές, ὅσο καὶ ἂν σφραγίζουν τὸν τάφο οἱ ἀρχιερεῖς καὶ φαρισαῖοι τῆς σύγχρονης ἐποχῆς, ὅσο καὶ ἂν ἀπουσιάζουν οἱ μαθητὲς ἀπὸ τὰ γεγονότα, ὅσο καὶ ἂν ἡ Ἐκκλησία φαίνεται ἀδικαιολόγητα νὰ σιωπᾶ, τὸ ἅγιο Φῶς ἀναδύεται ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο καὶ σήμερα, ἡ ἐλπίδα καὶ ἡ ζωὴ ἀνατέλλουν, διότι «Χριστὸς ἐγερθεὶς ἐκ νεκρῶν οὐκέτι ἀποθνήσκει, θάνατος αὐτοῦ οὐκέτι κυριεύει» (Ρωμ. στ΄ 9).

Ἡ πίστη στὸ πρόσωπο τοῦ Ἀναστάντος καὶ ἡ ὁμολογία τοῦ γεγονότος τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ μόνος τρόπος ὁ καθένας μας νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὰ δεσμὰ καὶ τὶς ἁλυσίδες τῆς προσωπικῆς του κρίσης. Δὲν θὰ λυτρωθοῦμε μόνοι μας. Ὁ Ἀναστὰς θὰ μᾶς λυτρώσει. Αὐτὸς θὰ μᾶς ἀναστήσει, σὲ ἐμᾶς τοῖς «ἐν τοῖς μνήμασι» τῶν παθῶν μας θὰ χαρίσει τὴ ζωή.

Ἀλλὰ καὶ ὡς ἔθνος ἔχουμε βουλιάξει στὴν κρίση τῆς πνευματικῆς μας προδοσίας. Στηρίξαμε τὴν ἐλπίδα μας στὸν θεὸ τοῦ χρήματος καὶ αὐτὸς μᾶς πρόδωσε. Καταστρέψαμε τὶς εὐλογημένες μνῆμες τῆς ἱστορίας μας. Ἐμπιστευθήκαμε τὸ μέλλον μας στὰ ἐπίγεια ἐπιτεύγματα. Καὶ αὐτὰ φάνηκαν ἀνεπαρκῆ. Ἀπομακρύναμε τὸν Θεὸ ἀπὸ τὴν παιδεία μας. Γκρεμίσαμε τὴν πίστη μας στὸν Χριστὸ ἀπὸ τὶς καρδιές μας. Τὸν ραπίσαμε μὲ τὰ χέρια τῆς ἀσεβείας μας, Τὸν σταυρώσαμε μὲ τὰ καρφιὰ τῆς σκληροκαρδίας μας καὶ Τὸν σφραγίσαμε μέσα στὸν τάφο τῆς λήθης, τῆς ἀδιαφορίας καὶ τῆς ἀπιστίας μας.

Ἡ Ἐκκλησία μας ὅμως διατηρεῖ πολλὲς ἐλπίδες γιὰ τὸν κόσμο μας, γιὰ τὸ ἔθνος μας, γιὰ τὸν καθένα μας χωριστά. Καὶ τοῦτο, διότι ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ καὶ «θάνατος αὐτοῦ οὐκέτι κυριεύει». Ὁ Χριστὸς ἀνέστη γιὰ ὅλον τὸν κόσμο, ἀνέστη καὶ γιὰ τοὺς σταυρωτές Του, καὶ γιὰ τοὺς διὰ μέσου τῶν αἰώνων διῶκτές Του καὶ γιὰ τοὺς ἀρνητές Του, καὶ γιὰ μᾶς.

Ἂς μιμηθοῦμε στὴν πίστη καὶ στὴν ἀφοσίωση τὶς μυροφόρες γυναῖκες καὶ ἂς κρατήσουμε μέσα στὶς καρδιές μας τὴν ἐλπίδα τους. Ὅσο μικρὴ καὶ νὰ εἶναι, δὲν θὰ μᾶς προδώσει. Τὰ δάκρυα τοῦ πόνου μας θὰ ἀναμειχθοῦν μὲ τὰ μύρα τῶν ἱερῶν πόθων καὶ ἐλπίδων μας καὶ θὰ ἐπιβεβαιώσουν τὴν ἁγία πίστη μας. «Αὕτη ἐστὶν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον• ἡ πίστις ἡμῶν» (Α΄ Ἰω. ε΄ 4). «Νῦν ἐγγύτερον ἡμῶν ἡ σωτηρία ἢ ὅτε ἐπιστεύσαμεν» (Ρωμ. ιγ΄ 11).

Εὔχομαι ἡ εὐλογία τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ νὰ πλημμυρίζει τὴ ζωή σας, ἡ χαρὰ καὶ ἡ εἰρήνη Του νὰ ἐπιστρέψει στὸν κόσμο μας, καὶ τὸ φῶς Του νὰ δείξει διεξόδους στὶς κρίσεις μας καὶ νὰ ὁδηγεῖ τὰ διαβήματά μας.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Μετὰ πασχαλίων εὐχῶν

καὶ πολλῆς τῆς ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι ἀγάπης,

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ὁ Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Πασχάλιος Ἐγκύκλιος 84η

Αναστάσιμες προτυπώσεις στον Κανόνα του Πάσχα Μιχαήλ Τρίτος

*  Κανένα άλλο υμνολογικό κείμενο δεν είναι σε θέση να εκφράσει με τόση δύναμη και πληρότητα τη λυτρωτική, υπαρξιακή και μεταφυσική διάσταση της Αναστάσεως, όσο ο ανυπέρβλητος κανόνας του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού.

Πρόκειται για ένα αριστούργημα της βυζαντινής ποιήσεως και ένα από τα υπεροχότερα κείμενα της παγκόσμιας φιλολογικής παραγωγής. Γεμάτος υψηλής πνευματικότητας λυρικές εκφράσεις και σωστικά μηνύματα ο κανόνας του Δαμασκηνού αναγγέλλει στον άνθρωπο της κάθε εποχής «το φαιδρόν της αναστάσεως κήρυγμα» της καταργήσεως του θανάτου, της πληρότητας της ζωής και του εσχατολογικού θριάμβου. Κυρίως όμως τονίζει τις διαστάσεις και την ποιότητα της αναστάσιμης χαράς, υποδεικνύει τον τρόπο και θέτει τις προϋποθέσεις για τη θέα του Αναστάντος και ενισχύει τον άνθρωπο στην υπέρβαση του φυσικού και ηθικού κακού με το όραμα και τη βεβαιότητα της μετοχής «εν τη ανεσπέρω ημέρα της βασιλείας» Του.

Υπέροχες ποιητικές εκφράσεις, επιλογή των πλέον εντυπωσιακών λέξεων από το πλούσιο λεξιλόγιο της ελληνικής γλώσσας, θερμή πνοή πίστεως και ελπίδας και κυρίως ξεχείλισμα δυνατών βιωματικών καταστάσεων είναι τα κύρια στοιχεία που συνθέτουν τη μεγαλωσύνη του υπέροχου αυτού κανόνα.

Ένα βασικό στοιχείο που παρατηρεί κανείς σ’ αυτόν τον ύμνο είναι οι αναστάσιμες παλαιοδιαθηκικές προτυπώσεις, που είναι διάχυτες σε όλα τα τροπάρια του κανόνα. Με τις σπουδαιότερες από αυτές θα ασχοληθούμε στο παρόν γιορταστικό άρθρο.

Ψυχοσάββατον! Η Ἐκκλησία μας καλεῖ σὲ μιὰ παγκόσμια ἀνάμνηση ὅλων «τῶν ἀπ' αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς, ἐπ' ἐλπίδι ἀναστάσεως, ζωῆς αἰωνίου»

Τὴν παραμονὴ τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀπόκρεω ἡ Ἐκκλησία μας καλεῖ σὲ μιὰ παγκόσμια ἀνάμνηση ὅλων «τῶν ἀπ' αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς, ἐπ' ἐλπίδι ἀναστάσεως, ζωῆς αἰωνίου». Γιὰ νὰ καταλάβουμε τὸ νόημα, πρέπει νὰ θυμηθοῦμε ὅτι ὁ Χριστιανισμὸς εἶναι ἡ θρησκεία τῆς ἀγάπης.
Ὁ Χριστὸς δὲν ἄφησε στοὺς μαθητές Του μιὰ διδασκαλία ἀτομικῆς σωτηρίας, ἀλλὰ τὴν «καινὴ ἐντολή» τοῦ «ἀγαπᾶτε ἀλλήλους».
Ἡ ἀγάπη, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ θέμα τῆς Κυριακῆς τῶν Ἀπόκρεω, εἶναι τὸ θεμέλιο καὶ ἡ οὐσία τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ προσευχὴ γιὰ τοὺς «κεκοιμημένους» εἶναι μιὰ βασικὴ ἔκφραση τῆς Ἐκκλησίας σὰν ἀγάπης. Ζητᾶμε ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ θυμηθεῖ αὐτοὺς ποὺ καὶ μεῖς θυμόμαστε καὶ τοὺς θυμόμαστε ἀκριβῶς γιατί τοὺς ἀγαπᾶμε.
Προσευχόμαστε γι' αὐτοὺς τοὺς συναντᾶμε «ἐν Χριστῷ» ὁ ὁποῖος ἐπειδὴ εἶναι Ἀγάπη, ξεπερνάει τὸ θάνατο. Μέσα στὸ Χριστὸ δὲν ὑπάρχουν ζωντανοὶ καὶ πεθαμένοι γιατί ὅλοι εἶναι «ζῶντες ἐν Αὐτῷ». Αὐτὸς εἶναι ἡ Ζωή. Ἀγαπώντας αὐτοὺς ποὺ εἶναι ἐν Αὐτῷ, ἀγαπᾶμε τὸ Χριστό.
Αὐτὸ τὸ Σάββατο λοιπὸν πρὶν τὴν Κυριακὴ τῆς Ἀπόκρεω, τελεῖται ἡ ἀκολουθία γιὰ τὴν ἀνάμνηση τῶν «προαπελθόντων».

http://www.synaxarion.gr/

Πού πάει η ψυχή μας όταν πεθάνουμε;

Στο ερώτημα μας έχουμε την αποκάλυψη του αγγέλου του Κυρίου στον Μακάριο τον Αιγύπτιο. Επίσης και πολλοί Άγιοι Πατέρες ιδιαίτερα οι νηπτικοί.(βλ.Ευερ.τ.Α υπόθεση 10) καθώς και ο Μέγας Αντώνιος μας λέει ότι όταν ο Απόστολος Παύλος μιλάει για τα εναέρια πνεύματα, εννοεί τα δαιμόνια, (τελώνια)
που βρίσκονται μεταξύ ουρανού και γης. Επιπλέον γράφει ο υμνωδός στα τροπάρια των ακολουθιών των Χαιρετισμών της Θεοτόκου  «αερίων τα πλήθη ήττηνται».
Όταν λοιπόν η ψυχή βγαίνει από το σώμα και ταξιδεύει προς τον ουρανό περνά μέσα από αυτά τα πνεύματα που σίγουρα θα προσπαθήσουν να κάνουν δύσκολο το ταξίδι της ψυχής. Θα προσπαθήσουν να μην φτάσει στον ουρανό και αν είναι δυνατόν να την κατασπαράξουν.
Άγγελο Κυρίου ζητεί ο υμνωδός όταν πεθάνει από τον Θεό. «Άγγελον χαροποιόν του ευθυπορήσαι την άνοδον την εν τω αέρι» (Παρακλητική, ήχος πλ. β΄.) «όπως ακωλύτως διέλθω τούς έν τώ αέρι εστώτας άρχοντας του σκότους, Θεονύμφευτε». Αλλά και στη Θεία Λειτουργία παρακαλούμε το Θεό και μάλιστα 2 φορές «άγγελον ειρήνης πιστόν οδηγόν φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών παρά του Κυρίου αιτησώμεθα»
Μόλις λοιπόν η ψυχή αρχίσει την άνοδο της τότε τα τελώνια την εξετάζουν για τις ανεξομολόγητες πράξεις της. Ένα φρικτό δικαστήριο. Εκεί τα τελώνια αναφέρουν όλες τις αμαρτίες και τις ξέρουν όλες μα όλες εκτός από αυτές που έχουμε εξομολογηθεί. Είναι με βάση τις μαρτυρίες σχετικά με τις μεταθανάτιες εμπειρίες τις οποίες μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα μας πραγματικά εκπληκτικό το γεγονός ότι τα πάντα που κάνουμε καταγράφονται, κυριολεκτικά τα δαιμόνια δεν αφήνουν τίποτε να πάει χαμένο.
Ο Δαυίδ μας λέει. «Μακάριοι ών αφέθησαν αί ανομίαι, καί ών έπεκαλύφθησαν αί αμαρτίαι» (Ψαλμ.31:1).